Stephen Hawking, một thiên tài vật lý, từng cảnh báo về nguy cơ loài người bị trí tuệ nhân tạo phá hủy. Tuy nhiên, ông vẫn tin tưởng rằng AI có thể trở thành một trong những khai phá tốt nhất cho con người.
Cùng với Stephen Hawking, nhiều nhà khoa học, nhà tỉ phú và trường đại học cũng tin tưởng rằng AI sẽ giúp cho xã hội phát triển, tăng cường chăm sóc sức khỏe và giải phóng con người từ các công việc nặng nề. Elon Musk, sáng lập Tesla Motors và SpaceX, đã lập một công ty phi lợi nhuận để hạn chế nguy cơ từ AI. Nhiều trường đại học nổi tiếng như Berkeley, Oxford, Cambridge cũng có viện nghiên cứu tương tự. Nhiều nhà nổi tiếng như Bill Joy, Bill Gates và Ray Kurzweil cũng lên tiếng cảnh báo về nguy cơ từ trí tuệ nhân tạo.
Rủi ro: Chúng ta có cường điệu hóa nó không?
Nếu xét về quá khứ, chúng ta thường phải đối mặt với những tai họa, nhưng lại cũng có cách cứu rỗi. Cảm giác về việc AI có thể gây hại cho con người là đáng sợ, nhưng con người đã tạo ra AI, vì thế chúng ta có thể kiểm soát nó từ đầu.
Thay vì sợ hãi, chúng ta có thể chấp nhận thách thức này là một cơ hội để tìm ra các giải pháp sáng tạo. Nhiều công ty công nghệ đang kiếm bộn tiền từ sợ hãi của mọi người về AI. Tuy nhiên, không thể nói đó là sản phẩm của khoa học viễn tưởng hay chỉ là sự thổi phồng của giới công nghệ.
Ray Kurzweil, một nhà sáng chế, phát minh và khoa học gia nổi tiếng tại Mỹ, tin rằng sự phục hồi tính bất tử của con người sẽ do các loại robot tí hon số hóa trí óc.
Elon Musk cũng cho rằng con người sẽ tiến đến một “cảnh giới” giống như trong phim viễn tưởng Ma Trận, khi thực tế có thể được lập trình và lưu giữ trong một thời gian dài.
Các hãng công nghệ lớn thường coi mình là “đấng cứu thế” với khả năng tiêu diệt hoặc giữ tính bất tử của con người. Suy nghĩ này thường xuất hiện trong thế giới công nghệ bởi nó làm cho họ tự hào và tin rằng sức mạnh của họ cao hơn sáng tạo của bất kỳ cá nhân nào.
Những nhà nghiên cứu về Ngày Phán xét như Elon Musk và Ray Kurzweil nhận thấy có nguy cơ nảy sinh từ việc tăng trưởng về những cỗ máy thông minh, đồng thời cải thiện cơ hội đầu tư và tăng trưởng kinh doanh. Tuy nhiên, liệu máy tính có giúp cho chúng ta làm việc tốt hơn hoặc là gây ra những nguy cơ đối với loài người? Để tìm ra câu trả lời, hãy xem xét hiện tại về sự phát triển của trí tuệ nhân tạo.
Sự thật trần trụi
Không có gì mới về các công nghệ cơ bản, chính những thứ đã sử dụng bởi trí tuệ nhân tạo DeepMind của Google để chiến thắng vua cờ vây Lee Sedol trong trận chiến gần đây. Những công nghệ này đã được phát triển từ những năm 80 của thế kỷ trước.
Tại sao công nghệ này mạnh lên nay là vì có dữ liệu lớn hơn và năng lực xử lý điện toán tốt hơn. Tuy nhiên, cách hoạt động của hệ thống vẫn giữ nguyên – chúng được phát triển cho mục đích cụ thể. Trong trò chơi, mục đích là thắng đối thủ bằng cách bắt được tướng hoặc vua.
Trong một số trường hợp, tìm ra mục đích chính là khó khăn và điều này có thể dẫn đến vấn đề với trí tuệ nhân tạo. Tuy nhiên, mọi việc đều có nguyên nhân riêng. Trong trường hợp này, nguyên nhân có thể do hệ thống chưa hoàn thiện hơn là ý muốn hại hậu của trí tuệ nhân tạo.
Hãy tưởng tượng trong một chiến dịch chiến tranh lạnh, Mỹ sử dụng tất cả năng lực hạt nhân của mình dưới sự quản lý của trí tuệ nhân tạo để đối phải với tấn công từ Liên Xô.
Vì Liên Xô không có bất kỳ hoạt động phòng ngự nào, theo thời gian các hạt phản ứng của Mỹ tự nhiên tan chảy và khiến hệ thống điện mất tạm thời. Ngay lập tức, trí tuệ nhân tạo qua cảm biến của mình phát hiện sự bất thường và quyết định phản ứng bằng cách khởi động hệ thống trả định.
Tổng thống Mỹ nhanh chóng đã phát đi lệnh cho hệ thống vô hiệu hóa chế độ phản ứng của trí tuệ nhân tạo trong trường hợp nhận dạng sai lời nói của tổng thống. Kết quả, một tên tàu hạt nhân đã được bắn ra và kết quả là toàn dân bị diệt vong.
Tuy nhiên, trí tuệ nhân tạo chỉ tuân theo những chỉ dẫn đã được cài sẵn, nên có thể xảy ra lỗi. Điều này có thể dẫn đến những sai lầm tồi tệ mà con người đã trải qua trong chiến tranh lạnh.
Sai lầm đó thực sự do con người gây ra, không phải do máy móc. Con người có thể thiết kế ra trí tuệ nhân tạo để gây tổn hại, nhưng gây tổn hại cho nhau, không phải do máy móc có ý định giết người.
Việc sử dụng virus máy tính Stunext bởi chính phủ Phương Tây, đầu tiên là Mỹ, để phá hủy cơ sở hạ tầng hạt nhân của Iran chứng minh rằng con người sử dụng công nghệ để giết hại nhau. Dự kiến, trong tương lai, virus máy tính sẽ càng thông minh và có khả năng phá hủy càng lớn.
Cũng có những rủi ro từ trí tuệ nhân tạo, chủ yếu là về mặt kinh tế hoặc xã hội. Trí tuệ nhân tạo sẽ giúp tạo nên một xã hội tiên tiến hơn nhưng cũng có thể khiến cho nhiều người mất việc.
Một rủi ro khác là con người sẽ trở nên “lạnh nhạt” với nhau hơn khi các robot chăm sóc sức khỏe thay thế con người trong việc làm này.
Vì vậy, thay vì quán ngại về tương lai của loài người, chúng ta nên tập trung vào những thách thức thực sự như biến đổi khí hậu, vũ khí hủy diệt hàng loạt, chứ hơn là sự tồn tại của các robot AI sát thủ.
Nhân tiện, Nếu bạn là nhà văn hoặc biên tập viên đang tìm cách cải thiện bài viết của mình mà đang gặp khó khăn khi cố gắng viết nội dung hấp dẫn? Đừng tìm đâu xa! Nheoweb xin giới thiệu cho bạn một công cụ có tên WordHero – một công cụ viết bài mang tính cách mạng được hỗ trợ bởi trí tuệ nhân tạo. Công cụ này cung cấp cho các nhà văn và biên tập viên sức mạnh và sự tự tin để tạo ra nội dung chất lượng cao một cách nhanh chóng và dễ dàng. Bằng cách tận dụng công nghệ AI, WordHero cung cấp cho người dùng các đề xuất phù hợp để tối ưu hóa bài viết của họ nhanh hơn bao giờ hết.
